<h2>Planuitwerking</h2><p>Begin 2022 hebben we het voorkeursalternatief voor de inpassing van het 2e spoor (tussen Didam en Doetinchem de Huet) vastgesteld. Daarmee eindigde de verkenningsfase voor de RegioExpres en startte de planuitwerking. In deze fase werken we het plan verder uit. Ook zijn we een m.e.r.-procedure (milieueffectrapportage) gestart. Hierbij vindt gedetailleerd onderzoek plaats naar de effecten van de komst van de RegioExpres op de omgeving en het milieu. De resultaten van deze onderzoeken komen in het milieueffectrapport. Op basis daarvan stellen we een provinciaal inpassingsplan op. Dat is een bestemmingsplan op provinciaal niveau.&nbsp;</p><h2>Participatieplan planuitwerking is geactualiseerd</h2><p>Voor de planuitwerking van de RegioExpres is een participatieplan (versie 1.0) opgesteld. Participatieplan versie 1.0 ging over de hele planuitwerking, maar was voor de huidige fase (2023/2024) nog niet volledig uitgewerkt. Het participatieplan is inmiddels geactualiseerd in een nieuwe versie, voor deze fase van het project. De participatieaanpak én de participatiemomenten tot en met vaststelling van het provinciaal inpassingsplan, vindt u in versie 2 van het participatieplan planuitwerking. <a href="https://media.gelderland.nl/Regio_Expres_Participatieplan_Planuitwerking_versie_2_mei_2023_26c85574df.pdf?updated_at=2023-05-05T07:52:49.313Z" data-internal-link="eyJpZCI6bnVsbCwic291cmNlQ29udGVudFR5cGVVaWQiOiJhcGk6OnJlZ2lvLWV4cHJlcy1uZXdzYXJ0aWNsZS5yZWdpby1leHByZXMtbmV3c2FydGljbGUiLCJzb3VyY2VDb250ZW50VHlwZUlkIjoyOSwic291cmNlRmllbGROYW1lIjoiYm9keVRleHQuYm9keVRleHQiLCJ0YXJnZXRDb250ZW50VHlwZVVpZCI6IiIsInRhcmdldENvbnRlbnRUeXBlSWQiOm51bGwsInVybCI6Imh0dHBzOi8vbWVkaWEuZ2VsZGVybGFuZC5ubC9SZWdpb19FeHByZXNfUGFydGljaXBhdGllcGxhbl9QbGFudWl0d2Vya2luZ192ZXJzaWVfMl9tZWlfMjAyM18yNmM4NTU3NGRmLnBkZj91cGRhdGVkX2F0PTIwMjMtMDUtMDVUMDc6NTI6NDkuMzEzWiIsInRleHQiOiJCZWtpamsgaGllciBkZSBnZWFjdHVhbGlzZWVyZGUgdmVyc2llIHZhbiBoZXQgcGFydGljaXBhdGllcGxhbiIsInR5cGUiOiJleHRlcm5hbCIsImRvbWFpbiI6Imh0dHBzOi8vZ2VsZGVybGFuZC5ubCJ9">Bekijk hier de geactualiseerde versie van het participatieplan</a>.&nbsp;</p><h2>Participatie tot en met vaststelling inpassingsplan</h2><p>Onze participatieaanpak is erop gericht dat de omgeving kan bijdragen aan een zo breed mogelijk gedragen plan. Daarvoor organiseren we verschillende participatiemomenten. Een aantal belangrijke momenten in 2023 zijn:<br>&nbsp;</p><ul><li>Themabijeenkomsten geluid en trillingen (Q3 2023): Voor het milieueffectrapport doen we onderzoek naar geluid en trillingen. De onderzoeksresultaten zijn naar verwachting vanaf medio 2023 beschikbaar. We organiseren themabijeenkomsten over geluid en trillingen. Dit doen we om u te informeren, maar ook om in gesprek te gaan over de onderzoeksresultaten en eventuele maatregelen om de effecten van geluid en trillingen te beperken..</li><li>Vooroverleg voorontwerp provinciaal inpassingsplan (Q3 2023): Op basis van het milieueffectrapport stellen we een voorontwerp provinciaal inpassingsplan op. We vragen onze overlegpartners te reageren op dit concept. In het participatieplan staat wie de overlegpartners zijn. Ook de gemeenteraden van Doetinchem en Montferland behandelen dit plan. De reacties verwerken we in een ontwerp inpassingsplan.</li><li>Ter inzagelegging MER en ontwerp provinciaal inpassingsplan (eind 2023): Het ontwerp provinciaal inpassingsplan ligt samen met het milieueffectrapport ter inzage. Iedereen kan reageren op het ontwerp provinciaal inpassingsplan en het milieueffectrapport, door een zienswijze in te dienen.&nbsp;Het bestuur van provincie Gelderland betrekt uw reactie bij het vaststellen van het inpassingsplan.&nbsp;Rond de ter inzagelegging organiseren we ook een informatiebijeenkomst.</li></ul><p>In <a href="https://media.gelderland.nl/Regio_Expres_Participatieplan_Planuitwerking_versie_2_mei_2023_26c85574df.pdf?updated_at=2023-05-05T07:52:49.313Z" data-internal-link="eyJpZCI6bnVsbCwic291cmNlQ29udGVudFR5cGVVaWQiOiJhcGk6OnJlZ2lvLWV4cHJlcy1uZXdzYXJ0aWNsZS5yZWdpby1leHByZXMtbmV3c2FydGljbGUiLCJzb3VyY2VDb250ZW50VHlwZUlkIjoyOSwic291cmNlRmllbGROYW1lIjoiYm9keVRleHQuYm9keVRleHQiLCJ0YXJnZXRDb250ZW50VHlwZVVpZCI6IiIsInRhcmdldENvbnRlbnRUeXBlSWQiOm51bGwsInVybCI6Imh0dHBzOi8vbWVkaWEuZ2VsZGVybGFuZC5ubC9SZWdpb19FeHByZXNfUGFydGljaXBhdGllcGxhbl9QbGFudWl0d2Vya2luZ192ZXJzaWVfMl9tZWlfMjAyM18yNmM4NTU3NGRmLnBkZj91cGRhdGVkX2F0PTIwMjMtMDUtMDVUMDc6NTI6NDkuMzEzWiIsInRleHQiOiJwYXJ0aWNpcGF0aWVwbGFuIHZlcnNpZSAyICIsInR5cGUiOiJleHRlcm5hbCIsImRvbWFpbiI6Imh0dHBzOi8vZ2VsZGVybGFuZC5ubCJ9">participatieplan versie 2</a> staat het volledige overzicht van de aankomende participatiemomenten. Op de hoogte blijven van van alle mogelijkheden om te participeren? Houd deze website en de nieuwsbrief in de gaten.</p>

Participatie 2e fase planuitwerking RegioExpres

<p>De RegioExpres is een extra sneltrein tussen Arnhem en Doetinchem, die vervolgens verder gaat als stoptrein tussen Doetinchem en Winterswijk. Daarvoor is spoorverdubbeling nodig tussen Didam en Doetinchem De Huet. Voor dit soort projecten is vooraf veel onderzoek nodig. Denk aan de effecten op het milieu en de omgeving. Ook archeologisch onderzoek is verplicht. Sinds het najaar van 2022 worden deze onderzoeken uitgevoerd. In november 2023 verschijnt het milieueffectrapport met het provinciaal inpassingsplan. Daarop kan iedereen reageren.</p>

NB_regio_expres_archeologische vondst.jpg

Op zoek naar sporen uit het verleden

<h2>Cultureel erfgoed bewaren</h2><p>In Nederland is archeologisch erfgoed beschermd. Je moet voorkomen dat het wordt beschadigd door een ruimtelijke ontwikkeling. Suzanne van der A, vakspecialist archeologie bij ProRail, legt uit: “Door erfgoed uit de grond te halen en te onderzoeken, kunnen we de kennis bewaren. De vondsten gaan naar een depot. Meestal dat van de provincie.” Terecht, vindt ze. “Ons nationaal geheugen zit in de grond. Geschreven bronnen gaan niet terug tot de prehistorie. Kennis over die perioden kun je alleen maar uit de grond halen. Zo leren we ook over het heden. En het is van iedereen. Dat kun je niet zomaar kapot maken.” Waarom pas zoeken als we ergens gaan werken? “De grond is een archief. Daar ligt het in principe veilig. Hoe later we het opgraven, hoe beter de onderzoekstechnieken zijn en hoe meer we te weten komen.”</p>

<h2>Onderzoek in 5 stappen</h2><p>Archeologisch onderzoek gebeurt in 5 stappen. In een bureaustudie verzamelen onderzoekers alle kennis die al bekend is over het gebied: bodemkaarten, geologisch onderzoek, historische bronnen, eerdere archeologische vindplaatsen. “Op basis daarvan schetsen we op welke plekken we dingen uit welke periode verwachten te vinden. Dat is de basis voor verder onderzoek.” Ze testen of die verwachting klopt. “Meestal gaat een onderzoeker met een handboor het veld in. Is de bodem zoals verwacht? Mensen bouwen niet snel woningen op natte, drassige grond, wel op droge grond. Is de bodem verstoord? Zo bepalen de onderzoekers welke gebieden mogelijk interessant zijn.” De volgende stap: gericht op zoek naar sporen van het verleden, met grotere boren of een graafmachine. Wordt er iets gevonden, dan bepalen ze wat de waarde is. Is het waardevol, dan graven ze het op.</p><p>&nbsp;</p><h2>Afwegingen maken</h2><p>“Na elke fase beslissen we of we doorgaan en waar. Want niet alles is waardevol. Is in de omgeving bijvoorbeeld al veel uit een bepaalde periode gevonden? Dan is iets uit diezelfde tijd minder waardevol. We wegen constant belangen af: is deze vondst belangrijker dan andere belangen? Dat moeten we goed motiveren.” Hiervoor houden de onderzoekers zich aan de landelijke kwaliteitsnorm. Daarin staat hoe de waarde moet worden bepaald. Uiteindelijk beslist het bevoegd gezag wat ermee gebeurt. In dit geval provincie Gelderland. “Als onderzoekers iets als waardevol bestempelen, wordt het eigenlijk altijd opgegraven en onderzocht.”</p><p>&nbsp;</p><h2>Proefsleuven graven</h2><p>In 2022 liet ProRail de bureaustudie doen. Daaruit bleek dat langs het hele spoor tussen Didam en Doetinchem De Huet waardevolle sporen uit het verleden kunnen liggen. Onderzoekers toetsten dat met boringen langs het hele tracé. Er bleven best veel mogelijk interessante plekken over. Het advies van de onderzoekers: graaf daar proefsleuven om gericht te zoeken en de waarde vast te stellen. Waar en wanneer de proefsleuven worden gegraven, is nog niet bekend. “Graven kan alleen op eigen grond of met toestemming. We zoeken uit wie de eigenaar is van de grond, zodat we die tijdig en goed kunnen informeren en om toestemming kunnen vragen. Ook omwonenden krijgen bericht voor we gaan graven.”</p><p>&nbsp;</p><h2>Overlast beperken</h2><p>Graven kan niet zomaar. “Is de grond verontreinigd, dan geven we onderzoekers richtlijnen om veilig te werken. Kabels en leidingen moeten ze uiteraard vermijden. Liggen er explosieven, dan schakelen we anderen in. En leven er beschermde planten of dieren, dan moeten we daar rekening mee houden. Gebeurt er meer op die plek, dan doen we dat het liefst tegelijk. Wel zo prettig als je daar woont.”</p><p>&nbsp;</p><h2>Hulp van amateurarcheologen uit de buurt</h2><p>Suzanne en haar collega’s bereiden het onderzoek nu voor. “Onderzoekers kunnen eerst alleen zoeken, of wat ze vinden ook meteen op waarde schatten. Als we voor dat laatste kiezen, moeten we voor de proefsleuven er komen heel goed weten wat voor soort vondsten hier waardevol zijn en wat we daarvan willen weten.” Suzanne helpt het archeologisch bureau het onderzoek goed en veilig uit te voeren. “Ik zorg dat ze rekening houden met spoorveiligheid. Bij het onderzoek in de buurt van Didam een paar jaar geleden werden sleuven van zo’n 1,5 meter diep gegraven. Dat kan invloed hebben op de stabiliteit van het spoor. Dus berekenden we hoe dicht ze bij het spoor konden graven. En de bak van een graafmachine moet bijvoorbeeld niet over het spoor zwenken.” Wat onderzoekers nog niet kunnen doen, doen ze tijdens de werkzaamheden. Dan is het terrein erop ingericht er te werken. Suzanne zorgt ervoor dat ook amateurarcheologen uit Wehl worden betrokken. “Zij hebben veel lokale kennis die een bedrijf niet heeft. Heel nuttig.”</p><p>&nbsp;</p><h2>Grote kans op vondsten</h2><p>Suzanne denkt dat onderzoekers vrijwel zeker iets gaan vinden dat moet worden onderzocht. “Het is een groot gebied, dus is de kans groter dan bij kleine projecten. In het Oude IJsseldal denk ik aan vondsten uit de steentijd. Daarna was het gebied niet goed begaanbaar of weggesleten door de rivier. Daarbuiten is het vooral dekzandgebied, dat is hoger en droger. Daar kan uit alle perioden wat liggen. Dat blijkt ook uit eerdere vondsten.” Bij het onderzoek voor de spoorverdubbeling tussen Zevenaar en Didam hadden de onderzoekers succes. “Tussen Didam en de A12 vonden ze een plattegrond, een afdruk, van een huis uit het midden van de ijzertijd. Met onder andere een boerenerf en waterput. Van zo’n 2.500 jaar geleden, heel bijzonder.”</p><p>&nbsp;</p><h2>Geen invloed op aanleg spoor</h2><p>Wat ze ook vinden, het project kan doorgaan. “Je kunt het spoor niet om een waardevolle vindplaats heen leggen. Dus moet je de vondsten uit de grond halen.” Als tijdens de werkzaamheden nog wat wordt gevonden, is dat niet meer de verantwoordelijkheid van ProRail. “Dan hebben we er alles aan gedaan om van tevoren erfgoed te vinden en te beschermen. Dat proces is gevolgd en goedgekeurd door het bevoegd gezag, de provincie. Wel moet het bevoegd gezag de kans krijgen de vondst te beoordelen. Zij kijkt dan wat ze ermee wil, en in overleg bepalen we hoe we verder gaan. ProRail wil verantwoord en duurzaam werken. Daar is cultureel erfgoed bewaren onderdeel van. Dat geeft geen problemen, omdat we met dit onderzoek de risico’s op tijd zien en het erfgoed bewaren vóór we er gaan werken.”&nbsp;<br><br>&nbsp;</p><h2>Kinderboek en podcasts</h2><p>Als onderzoekers iets bijzonders vinden, deelt ProRail dat. “Erfgoed is van iedereen, dus het is zonde als het alleen in een rapport en depot verdwijnt.” Er is bijvoorbeeld een kinderboek over vondsten langs de Hanzelijn, en op sommige plekken langs het spoor staan borden met qr-codes. Die leiden naar <a href="https://www.prorail.nl/series/oud-nieuws" data-internal-link="eyJ1cmwiOiJodHRwczovL3d3dy5wcm9yYWlsLm5sL3Nlcmllcy9vdWQtbmlldXdzIiwidGV4dCI6InBvZGNhc3RzIHZhbiBQcm9SYWlsIn0=">podcasts van ProRail</a> waarin Joost Prinsen het verleden tot leven brengt aan de hand van archeologische vondsten.</p>

<p>Deze veldonderzoeken voeren we uit om meer informatie over specifieke locaties te verkrijgen en doen we voor ecologie, bodem, archeologie en trillingen.</p><h2>Ecologisch veldonderzoek</h2><p>Het ecologisch veldonderzoek startte in het voorjaar van 2022 en is inmiddels afgerond. Specialisten voerden inspecties uit naar de aanwezige planten en dieren langs het traject van het beoogde extra spoor.</p><h2>Bodemonderzoek</h2><p>Bij het bodemonderzoek is de opbouw en de draagkracht van de bodem in kaart gebracht door middel van boringen en sonderingen. Eind oktober 2022 vond het eerste veldonderzoek naar de bodem plaats op locaties waar grote kabels en leidingen liggen. Medio 2023 is het vervolg van het bodemonderzoek. Dan doen we onderzoek naar de kwaliteit en opbouw van de bodem op het overige deel van het traject van de spoorverdubbeling.</p><h2>Archeologisch veldonderzoek</h2><p>Vanaf eind november 2022 startte het archeologisch veldonderzoek. Hierbij voerden archeologen een verkennend booronderzoek uit om de bodemopbouw te bestuderen. Ook bekeken de archeologen of de bodem niet eerder is verstoord door bijvoorbeeld graafwerkzaamheden. Afhankelijk van de uitkomsten van dit booronderzoek vindt in 2023 mogelijk aanvullend archeologisch onderzoek plaats.</p><h2>Trillingsonderzoek</h2><p>Het trillingsonderzoek startte in het najaar van 2022. Hierbij voerden we maaiveldmetingen uit langs het spoor tussen Zevenaar en Doetinchem. De metingen vonden plaats op locaties waar mogelijk veranderingen optreden in de trillingen. Bij het vervolg van het trillingsonderzoek vinden woningmetingen plaats in een aantal woningen of gebouwen. Uit de maaiveldmetingen- en berekeningen blijkt of de trillingen toenemen en op welke plekken. Op basis van die uitkomsten is een selectie gemaakt voor de metingen in gebouwen. De woningmetingen vinden begin 2023 plaats in 12 gebouwen langs het traject van de RegioExpres. Voor toestemming, planning en uitvoering van de werken heeft overleg met de woningeigenaren plaatsgevonden.</p><h2>Overig veldonderzoek begin 2023</h2><p>In januari 2023 brengen we de bomen in kaart die mogelijk geraakt worden door de spoorverdubbeling. In februari 2023 voeren we bij de brug over de oude IJssel in Doetinchem een geluidsmeting uit. De uitkomsten van deze meting worden gebruikt voor de berekeningen in het geluidsonderzoek. Van deze veldonderzoeken en de geluidsmeting wordt geen hinder voor de omgeving of omwonenden verwacht. &nbsp;</p><h2>Resultaten onderzoeken</h2><p>Medio 2023 komen de resultaten van alle bureau- en veldonderzoeken beschikbaar in het milieueffectrapport. Op basis daarvan stellen we een ontwerp inpassingsplan of projectbesluit op. We wegen daarin alle effecten af en de provincie Gelderland neemt een besluit. U kunt in het najaar van 2023 ook reageren op de milieuonderzoeken en het ontwerp plan of besluit door een zienswijze in te dienen.</p>

Stand van zaken veldonderzoeken voor RegioExpres 

<p>Voor de RegioExpres is dubbelspoor van ongeveer 9 kilometer nodig tussen Didam en Doetinchem de Huet. De komende maanden onderzoeken we welke archeologische verwachtingen er zijn langs het beoogde dubbelspoor van de RegioExpres. &nbsp;Daarbij bekijken we ook of de voorgenomen ingrepen in de bodem deze archeologische waarden aantasten. Naast het archeologisch onderzoek beoordelen we de invloed op cultuurhistorische waarden in het gebied.</p><p>Het archeologisch onderzoek bestaat uit een bureauonderzoek en een veld(boor)onderzoek.</p><h2>Archeologisch bureauonderzoek</h2><p>In september 2022 voerden we een archeologisch bureauonderzoek uit om te bekijken op welke plekken we mogelijk archeologische waarden verwachten. De resultaten lieten zien dat langs bijna het gehele beoogde nieuwe spoor tussen Didam en Doetinchem de Huet archeologische resten kunnen zitten. Bij het veldonderzoek toetsen we of de verwachtingen uit het bureauonderzoek kloppen.</p><h2>Archeologisch veldonderzoek, vanaf eind november 2022</h2><p><br>Langs het traject van het tweede spoor voert een team van twee archeologen iedere vijftig meter een boring uit. Het team gebruikt hiervoor een handboor of zogenaamde ‘guts’ om de bodem te bekijken. Na afloop van het booronderzoek dicht het team de boorgaten. Een aantal boringen vindt plaats op particuliere grond. Voor toestemming, planning en uitvoering van de werken heeft overleg met de eigenaren plaatsgevonden. Van de onderzoeken wordt geen hinder verwacht.</p><p>Het doel van een verkennend booronderzoek is de bodemopbouw te bestuderen. Ook kijken de archeologen of de bodem niet eerder is verstoord door bijvoorbeeld graafwerkzaamheden. Als de bodem intact is, kunnen er namelijk nog archeologische resten aanwezig zijn. Met de resultaten van het verkennend booronderzoek bepaalt het team of zij op specifieke locaties aanvullend veldonderzoek moet uitvoeren door het graven van proefsleuven. &nbsp;</p><h2>Milieuonderzoeken voor de RegioExpres</h2><p>De archeologische onderzoeken zijn onderdeel van de planuitwerking. Tijdens deze fase onderzoeken we de effecten van de komst van de RegioExpres op de omgeving en het milieu. In de <a href="https://media.gelderland.nl/A30_HS_RAP_22001042_NRD_Regio_Expres_1_0_SDT_250d73435a.pdf">Notitie Reikwijdte en Detailniveau</a> staat welke onderzoeken we met welk doel uitvoeren. Veel onderzoeken zijn zogenaamde bureauonderzoeken. Voor bodem, trillingen, ecologie en archeologie vinden ook buiten in het veld onderzoeken plaats.</p><p>De uitkomsten van de bodemonderzoeken komen medio 2023 beschikbaar in het milieueffectrapport. Dat rapport plaatsen we ook op deze website. Op basis daarvan stellen we een ontwerp inpassingsplan of projectbesluit op. Daarin wegen we alle effecten af en neemt provincie Gelderland een besluit.<br>&nbsp;</p>

Start archeologisch veldonderzoek voor RegioExpres

<p>Jaarlijks overlegt het Rijk met alle provincies over investeringen om Nederland bereikbaar te houden. In november 2022 is afgesproken dat Provincie Gelderland en het Rijk ieder de helft betalen van de aanleg van de RegioExpres. De kosten voor het dubbelspoor en wat daarmee samenhangt zijn geraamd op maximaal €150 miljoen. De exploitatie van de RegioExpres wordt opgenomen in het nieuwe vervoerscontract en de sneltrein gaat op zijn vroegst in 2027 rijden.</p><h2>Samenwerking</h2><p>De sneltrein is een project waarin Provincie Gelderland samenwerkt met Regio Achterhoek (8RHK ambassadeurs), Regio Arnhem-Nijmegen, gemeente Montferland en gemeente Doetinchem, ProRail en de vervoerders Arriva en Connexxion.<br>Op de foto van links naar rechts: directeur ProRail Noord en Oost Nederland, Danou Veenhof; staatssecretaris Infrastructuur en Waterstaat Vivianne Heijnen; gedeputeerde openbaar vervoer Jan van der Meer en Mark Boumans, voorzitter regio Achterhoek (8RHK ambassadeurs).</p><h2>Vervolg RegioExpres</h2><p>Nu het benodigde geld voor de komst van de RegioExpres gereserveerd is, gaan we verder met de planuitwerking. Tijdens deze fase onderzoeken we de effecten van de komst van de RegioExpres op de omgeving en het milieu. Medio 2023 komen de uitkomsten van de onderzoeken beschikbaar in het milieueffectrapport. Op basis daarvan stellen we een ontwerp inpassingsplan of projectbesluit op. Daarin wegen we alle effecten af en neemt provincie Gelderland een besluit. Het is medio 2023 ook mogelijk te reageren op de milieuonderzoeken en het plan of besluit.</p><p>In de tussentijd houden we u op de hoogte van de voortgang van de milieuonderzoeken via onder andere deze website en de nieuwsbrief. Ook voeren we de komende periode gesprekken met grondeigenaren, bewoners en betrokken organisaties.</p><h2>Afspraken BO MIRT</h2><p>De financiële bijdrage voor de RegioExpres is één van de afspraken die tijdens het jaarlijkse Bestuurlijk Overleg Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport (BO MIRT) is gemaakt. <a href="https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2022/11/14/bestuurlijke-overleggen-mirt-9-10-en-11-november-2022-voortgang-mirt-moties-en-toezeggingen-mirt">Een overzicht van alle afspraken voor heel Nederland staat in de MIRT-Kamerbrief.</a> Het kabinet heeft deze brief maandag 14 november 2022 naar de Tweede Kamer gestuurd.</p>

Directeur ProRail Noord en Oost Nederland, Danou Veenhof; staatssecretaris I&W Vivianne Heijnen; gedeputeerde openbaar vervoer Jan van der Meer en Mark Boumans, voorzitter regio Achterhoek (8RHK ambassadeurs)  

Financiering RegioExpres is rond

<h2><span style="background-color:white;color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Waarom doen we bodemonderzoek?</span></h2><p><span style="background-color:white;color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Voor de RegioExpres is dubbelspoor van ongeveer 9 km tussen Didam en Doetinchem de Huet nodig. Veranderingen aan en op het spoor hebben invloed op de bodem. Welk effect deze veranderingen hebben, is afhankelijk van de opbouw en draagkracht van de bodem. Daarom brengen we bij dit onderzoek de bodem in kaart.</span></p><p><span style="background-color:white;color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Het bodemonderzoek verloopt in verschillende delen. Het huidige bodemonderzoek vindt plaats op locaties waar gas- en elektriciteitsleidingen </span><span style="color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">van Gasunie en Tennet</span><span style="background-color:white;color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;"> liggen. De uitkomsten van het onderzoek laten zien of maatregelen nodig zijn ter bescherming van deze leidingen. In 2023 vindt onderzoek plaats op het hele traject. Dan onderzoeken we de bodem ook op milieuaspecten, zoals eventuele verontreiniging.</span></p><h2><span style="background-color:white;color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Uitvoering van het bodemonderzoek</span></h2><p><span style="background-color:white;color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Bij dit bodemonderzoek voeren we boringen en sonderingen uit op en langs het spoor. Hiervoor rijdt een sondeerwagen op het spoor. Op een aantal plekken in Didam en Wehl stopt de wagen om een sondering uit te voeren. De&nbsp;</span><span style="color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">sondeerwagen rijdt twee nachten: van 31 oktober op 1 november en van 1 op 2 november. Het onderzoek vindt ’s nachts plaats, zodat het treinverkeer geen hinder ondervindt. Langs het spoor voeren we een aantal sonderingen en boringen uit op particuliere grond. Voor toestemming, planning en uitvoering van de werken heeft overleg met de eigenaren plaatsgevonden. Van de onderzoeken wordt geen hinder verwacht.</span><span style="background-color:white;color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">&nbsp;</span></p><h2><span style="background-color:white;color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Veldonderzoeken voor de RegioExpres</span></h2><p><span style="background-color:white;color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">De bodemonderzoeken zijn onderdeel van de planuitwerking. Tijdens deze fase onderzoeken we de effecten van de komst van de RegioExpres op de omgeving en het milieu. In&nbsp;</span><a href="https://media.gelderland.nl/A30_HS_RAP_22001042_NRD_Regio_Expres_1_0_SDT_250d73435a.pdf"><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">de Notitie Reikwijdte en Detailniveau</span></a><span style="background-color:white;color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;"> staat welke onderzoeken we met welk doel uitvoeren. Veel onderzoeken zijn zogenaamde bureauonderzoeken. Voor bodem, trillingen, ecologie en archeologie vinden ook buiten in het veld onderzoeken plaats.</span></p><h2><span style="background-color:white;color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Vervolg&nbsp;</span></h2><p><span style="background-color:white;color:#003366;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">De uitkomsten van de bodemonderzoeken komen medio 2023 beschikbaar in het milieueffectrapport. Dat rapport plaatsen we ook op deze website. Op basis daarvan stellen we een ontwerp inpassingsplan of projectbesluit op. Daarin wegen we alle effecten af en neemt provincie Gelderland een besluit.</span></p>

een spoorwegovergang voor een enkel spoor

Start bodemonderzoek voor RegioExpres

<p>De spoorverdubbeling is nodig voor de komst van de RegioExpres: een extra sneltrein tussen Arnhem en Doetinchem. Voor de RegioExpres is een financiële bijdrage van het Rijk nodig.</p><h2>Zienswijzen</h2><p>Naast de onderzoeksagenda Milieu lag ook het participatieplan ter inzage. Hierin staat hoe we medeoverheden, organisaties, inwoners en geïnteresseerden betrekken. Uit de zienswijzen blijkt dat een aantal bewoners zich zorgen maken over het effect van de spoorverdubbeling en de extra trein op hun leefomgeving. Het doel van het milieuonderzoek is juist om dit goed in beeld te krijgen. Op basis daarvan maken we de afweging wat de beste oplossing is. En hoe de effecten op het milieu en de leefomgeving zo goed mogelijk beperkt kunnen worden.</p><h2>Adviezen</h2><p>De veiligheidsregio’s, de Gasunie, het Waterschap en gemeente Zevenaar dienden adviezen in. Zij zien vooralsnog geen bezwaren bij de voorgenomen ontwikkeling. Wél willen zij graag betrokken worden bij de verdere uitwerking van het project.</p><h2>Bijdrage van het Rijk nodig</h2><p>De spoorlijn is van het Rijk en wordt beheerd door ProRail. Overheden en ProRail werken samen in dit project. De provincie neemt nu het voortouw om de ontwikkeling van de snellere verbinding te stimuleren. Dit is ook een grote wens van de regio Achterhoek. Zonder rijksbijdrage komt er echter geen RegioExpres. In november 2022 wordt over de rijksbijdrage meer duidelijk.</p><h2>Regio Expres Gelderland</h2><p>Provincie Gelderland werkt aan een duurzaam bereikbaar Gelderland. Spoorlijn Arnhem – Winterswijk is de ruggengraat van het openbaar vervoer in de Liemers en de Achterhoek. Het is één van de drukste regionale spoorlijnen van Nederland. In de toekomst passen (door de verwachte reizigersgroei) niet alle mensen in de treinen. De reizigersgroei wordt versterkt door extra reizigers als gevolg van de verstedelijkingsstrategie Arnhem-Nijmegen-Foodvalley.</p>

Bord op station Arnhem Centraal met informatie over de stoptrein naar Winterswijk

Onderzoeksagenda Milieu RegioExpres vastgesteld

<h2 style="margin-left:0cm;"><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Trillingsonderzoeken</span></h2><p style="margin-left:0cm;"><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Aanpassingen aan het spoor kunnen zorgen voor verandering in trillingen. Bijvoorbeeld als een trein sneller gaat rijden of een nieuw spoor wordt aangelegd. Daarom onderzoeken we de komende maanden op welke manier de trillingen veranderen door de komst van de RegioExpres.&nbsp;</span></p><p style="margin-left:0cm;"><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Het trillingsonderzoek bestaat uit bureauonderzoek, metingen in het veld (maaiveld) en in gebouwen langs het spoor:</span>&nbsp;</p><h2 style="margin-left:0cm;"><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">&nbsp;1 Maaiveldmetingen in het veld</span></h2><p style="margin-left:0cm;"><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">In oktober vinden maaiveldmetingen &nbsp;plaats op 12 locaties langs het spoor tussen Zevenaar en Doetinchem. Elke meting duurt 1 dag. Voor de metingen wordt meetapparatuur met kabels en sensoren geplaatst. Ook worden foto’s van de meetopstelling en de locatie gemaakt.&nbsp;</span></p><p style="margin-left:0cm;"><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">De metingen vinden plaats op locaties waar mogelijk veranderingen optreden in de trillingen. Trillingen van spoorverkeer verschillen per locatie. Afhankelijk van de bodemopbouw, kunnen trillingen nog voelbaar zijn op grote afstand. Met deze maaiveldmetingen op specifieke locaties in de buurt van het spoor valt te bepalen hoe de trillingen vanuit het spoor zich verspreiden in de omgeving.</span></p><h2><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">2 Woningmetingen in een aantal gebouwen</span></h2><p style="margin-left:0cm;"><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Vanaf december 2022 vinden woningmetingen plaats in een aantal geselecteerde woningen of gebouwen. Elke meting duurt 1 week. Uit de maaiveldmetingen- en berekeningen blijkt of de trillingen toenemen en op welke plekken. Op basis van die uitkomsten wordt een selectie gemaakt voor de metingen in gebouwen.&nbsp;</span><br>&nbsp;</p><h2 style="margin-left:0cm;"><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Resultaten trillingsonderzoeken</span></h2><p style="margin-left:0cm;"><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">De trillingsonderzoeken zijn onderdeel van de planuitwerking. Tijdens deze fase onderzoeken we de effecten van de komst van de RegioExpres op de omgeving en het milieu. In de </span><a href="https://media.gelderland.nl/A30_HS_RAP_22001042_NRD_Regio_Expres_1_0_SDT_250d73435a.pdf"><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Notitie Reikwijdte en Detailniveau</span></a><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;"> staat welke onderzoeken we met welk doel uitvoeren. De uitkomsten van het trillingsonderzoek komen medio 2023 beschikbaar in het milieueffectrapport.&nbsp;</span></p><p style="margin-left:0cm;"><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Op basis van de uitkomsten van de milieuonderzoeken stellen we een ontwerp inpassingsplan of projectbesluit op. </span><span style="background-color:white;color:black;font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;">Daarin wegen we alle effecten af en neemt provincie Gelderland een besluit.&nbsp;In dit plan/besluit</span><span style="font-family:&quot;Georgia&quot;,serif;"> staat ook of er op basis van de onderzoeksresultaten maatregelen komen voor het beperken van de trillingen.</span></p>

Start trillingsonderzoek voor RegioExpres

Website ProRail

Meer weten over trillingen rond het spoor? Meer informatie leest u op de website van ProRail.

<p>Rolf Wiemer is vakspecialist geluid, trillingen, lucht en externe veiligheid bij ProRail. Hij begeleidt ook de onderzoeken naar geluid en trillingen van RegioExpres. Om de komst van de sneltrein de RegioExpres mogelijk te maken, moet het spoor verdubbeld worden over een lengte van ongeveer 9 kilometer tussen Didam en Doetinchem De Huet. Wiemer vertelt wat er tot nu toe uit onderzoek bekend is, wat ProRail daarmee doet en wat er nog gaat gebeuren.</p>

Onderzoek naar geluid en trillingen

<h2>Onderzoek om overlast te voorkomen</h2><p>Trillingen door de lucht hoor je als geluid. Gaan ze door de grond, dan kunnen mensen die soms in hun woning voelen. Om overlast te voorkomen, doet ProRail onderzoek. Die plicht staat in de Wet milieubeheer. Geluidsonderzoek gebeurt voor plekken waar mensen zijn: woningen, scholen, ziekenhuizen. Trillingsonderzoek wordt ook gedaan voor kantoren. Hoewel het niet verplicht is, houdt ProRail voor kantoren waar mogelijk ook rekening met geluid.</p><h2>Geluidsonderzoek RegioExpres</h2><p>Er is een eerste onderzoek naar geluid gedaan langs het tracé van RegioExpres. Een <a href="https://d2sra5koyio669.cloudfront.net/DOC_Regio_Expres_geluidsonderzoek_Samenvatting_0bf2c73697.pdf">samenvatting van dat geluidsonderzoek&nbsp;</a>staat op de website van RegioExpres. Op basis van de definitieve uitgangspunten wordt dit onderzoek nog opnieuw gedaan. Om te onderzoeken hoeveel geluid er is, heeft het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat langs het spoor in heel Nederland ruim 57.000 referentiepunten aangegeven. Deze liggen op 50 meter van het spoor, 4 meter hoogte en 100 meter uit elkaar. Voor al die punten bepaalde het ministerie hoe hard het geluid van doorgaande treinen maximaal mag zijn: het geluidproductieplafond. In het <a href="http://www.geluidregisterspoor.nl">geluidregister</a> kunt u onder meer zien waar alle referentiepunten precies liggen, wat het geluidproductieplafond voor ieder punt is en op basis van welke gegevens ieder punt is vastgesteld. “Is het geluid ergens toch harder, dan moeten we onderzoeken of dat ook geldt in de woningen die daar in de buurt staan. Dit alles staat in de Wet milieubeheer. Wat daar ook in staat: hoe we het onderzoek moeten doen. We weten de afstand van het nieuwe spoor tot de meetpunten, en welk type en hoeveel treinen er gaan rijden. Op basis daarvan rekenen we uit hoeveel geluid er nu is, en wat het geluid zal zijn als straks de RegioExpres rijdt.”&nbsp;</p><h2>Maatregelen tegen te veel geluid</h2><p>Uit de berekeningen blijkt dat het geluid op veel punten harder wordt dan toegestaan. “Op plekken waar mensen wonen, gaan we daarom maatregelen nemen. We onderzoeken wat we het beste kunnen doen. We plaatsen bijvoorbeeld geluidsschermen: wanden langs het spoor. Maar het liefst pakken we het probleem aan bij de bron. Voor zover we nu weten, komen er vooral raildempers: blokken tegen het spoor die het geluid van het spoor verminderen, doordat ze de trillingen in de spoorstaaf dempen. Het goede nieuws: dat is bijna overal genoeg om het geluid tot binnen de norm te beperken. Slechts bij 3 woningen lukt dat niet. Daar onderzoeken we hoe hard het geluid binnen is. Is dat te hard, kijken we of we de gevel kunnen isoleren. Denk aan kieren dichten of dubbele ruiten. Dat is ingrijpend voor de bewoners; we zitten dan aan iemands huis. Dat doen we uiteraard alleen met hun toestemming. En wij betalen.”</p><h2>Rechten bewoners</h2><p>Hoe hard treinen in huis te horen mogen zijn, staat ook in de Wet milieubeheer. Die normen zijn gebaseerd op onderzoeken van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) over wat voor mensen acceptabel is. “Ik merk wel dat mensen dat soms al veel vinden. Hoe je geluid ervaart, is heel persoonlijk. We nemen alleen maatregelen die we volgens de wet moeten nemen. Als iemand in Zevenaar recht heeft op een bepaalde maatregel, heeft iemand in Rotterdam dat in dezelfde situatie ook. Daarom kunnen we geen uitzonderingen maken. Ik begrijp dat mensen zich zorgen maken. Daarom doen we de onderzoeken zo goed en zorgvuldig mogelijk. Vergeet niet: bijna overal kunnen we dankzij die onderzoeken het geluid verminderen tot binnen de toegestane norm. Hebt u zorgen, laat dat dan weten aan de omgevingsmanager van RegioExpres. We doen ons uiterste best om een zo goed mogelijke uitleg te geven en zorgen weg te nemen. We zijn aanwezig bij informatieavonden en we bezoeken ook mensen thuis die direct langs het beoogde dubbelspoor wonen.”</p><h2>Onderzoek na schadeclaims</h2><p>Maatregelen nemen vermindert overlast. Is dit altijd het geval? “We krijgen weleens schadeclaims, vooral van inwoners die langs een spoorlijn wonen waar goederentreinen rijden. Die zijn zwaarder en hebben minder goede vering. Op het dubbelspoor tussen Didam en Doetinchem De Huet rijden straks alleen passagierstreinen, en af en toe een werktrein wanneer onderhoud aan dat deel van het spoor nodig is. Na een claim doen we onderzoek. De Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO) heeft voor ons een protocol gemaakt met allerlei criteria: hoe ver woont iemand van het spoor, wat is de staat van het huis, wat voor treinen rijden er. Voldoet iemand niet aan die criteria, dan is de kans op schade nihil. Voldoet iemand wel aan een criterium, meten we op onze kosten de trillingen en of die schade kunnen veroorzaken. We kunnen bijna nooit aantonen dat er verband is tussen trillingen en de schade. Meestal is er een andere oorzaak te vinden. Dat we het verband niet kunnen aantonen, betekent niet dat het er nooit is. Ik begrijp dat die onzekerheid vervelend is.”</p><h2>Trillingsonderzoek RegioExpres</h2><p>Tussen september 2022 en februari 2023 doet ProRail onderzoek naar trillingen. “Geluid is goed te berekenen, omdat het zich eigenlijk overal hetzelfde gedraagt. Trillingen niet. Trillingen op veen zijn heel anders dan op bijvoorbeeld zandgrond. Alsof je staat te springen op een matras of een houten vloer. Ook het soort huis maakt veel uit: zijn de vloeren bijvoorbeeld van hout of beton? Daarnaast maakt het verschil wat voor treinen er rijden. We doen een aantal onderzoeken op de grond, op maaiveld. Hoe gedragen trillingen zich daar, en op welke afstand worden ze minder? In een aantal woningen meten we ook trillingen. Op basis daarvan berekenen we de rest.”</p><h2>Maatregelen tegen te veel trillingen</h2><p>“Zijn de trillingen te hoog? Dan kijken we voor hoeveel woningen dat geldt. De kosten van een maatregel moeten opwegen tegen het resultaat. We mogen maximaal € 47.000 aan maatregelen voor 1 woning besteden. Dat heet doelmatigheid. Maatregelen nemen is dus makkelijker als meer inwoners daarvan profiteren. We kunnen bijvoorbeeld plaatjes onder het spoor leggen, zodat de trillingen minder makkelijk aan de grond worden doorgegeven. Soms plaatsen we diepwanden: een soort geluidsschermen in de grond. Eventueel kunnen we iets aan een huis doen, maar dat is veel ingrijpender dan maatregelen tegen geluid. Kunnen we niets? Dan kan iemand om nadeelcompensatie vragen. Wat hier nodig is en kan, weten we pas als het onderzoek klaar is.”</p><p>Op de <a href="https://www.prorail.nl/wonen/trillingen">website van ProRail</a> is meer informatie te lezen over trillingen.</p><h2>Reageren op de plannen</h2><p>Voor het project RegioExpres bereiden we een inpassingsplan of projectbesluit voor. We doorlopen een verplichte m.e.r.-procedure met als resultaat een project-MER (milieueffectrapport). Hierin staan de milieueffecten, zoals de effecten op het gebied van geluid, trillingen, lucht, natuur en gezondheid.&nbsp;De volledige onderzoeken worden tegelijk met het plan gepubliceerd. U kunt daarop reageren door een zienswijze in te dienen. Alle gepubliceerde documenten staan op de <a href="https://regioexpres.gelderland.nl/documenten">website van RegioExpres</a>. Van 28 april tot en met 8 juni 2022 lagen de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (de onderzoeksagenda) en het Participatieplan Planuitwerking RegioExpres ter inzage en kon iedereen hierop reageren. Gevraagd naar wat hij daarvan vindt, leeft Wiemer helemaal op. “Het is goed dat mensen kritisch zijn op wat we doen. We komen met treinen in iemands woonomgeving, die ondervindt daar gevolgen van. Logisch dat iemand goed geïnformeerd wil zijn en daar iets van vindt. Inwoners zijn hier erg betrokken. Ik doe ook projecten in de Randstad; daar komen op een informatieavond vaak veel minder mensen. Ik waardeer het als mensen met suggesties komen over waar we in ons onderzoek naar moeten kijken. Iemand zei bijvoorbeeld dat dieseltreinen flink brommen als ze stilstaan, en bij station Doetinchem De Huet staan deze treinen straks dichter bij huizen. Daar hoeven we volgens de wet geen onderzoek naar te doen, maar door die suggestie doen we dat later waarschijnlijk wel. Diegene heeft daar echt over nagedacht: er gebeurt iets in mijn omgeving, welke gevolgen kan dat hebben voor mij? Dat vind ik mooi. En die vragen en suggesties hebben we liever nu, dan wanneer de plannen zijn vastgesteld.”</p>

Nieuwsberichten