Vraag en Antwoord
Algemeen
Wat is de RegioExpres?
De RegioExpres is een trein die tussen Winterswijk en Doetinchem overal stopt, om vervolgens als sneltrein non-stop door te rijden naar Arnhem Centraal en vice versa. Het is een extra trein tussen Arnhem en Doetinchem. Tussen Doetinchem en Winterswijk verandert de frequentie niet.
Wat en voor wie levert de RegioExpres iets op?
De RegioExpres zorgt voor een grote verbetering van de bereikbaarheid, woon- en werkomgeving en leefbaarheid van de regio’s Achterhoek en Liemers. De sneltrein is een gezamenlijke ambitie van provincie Gelderland, ProRail, gemeente Montferland, gemeente Doetinchem, Regio Achterhoek, 8RHK ambassadeurs, Regio Arnhem Nijmegen, Arriva en Connexxion. Per dag profiteren ruim 21.000 reizigers.
Het wordt aantrekkelijker om te (blijven) wonen in de Achterhoek en Liemers, door een betere en snellere verbinding van deze regio’s met Arnhem-Nijmegen en de Randstad, waar veel mensen werken of studeren.
Andersom geldt dit zeker ook. Bedrijven, scholen en recreatiemogelijkheden in de Liemers en de Achterhoek zijn beter (duurzaam) bereikbaar vanuit Arnhem-Nijmegen en de Randstad voor werknemers, studenten en toeristen.
Welke concrete voordelen zijn er?
Snelheid: de reistijdwinst voor reizigers tussen Arnhem Centraal en de Achterhoek is tot 13 minuten. Door een betere aansluiting op de intercity’s richting de Randstad en Nijmegen bedraagt de reistijdwinst tot 26 minuten.
Capaciteit: de RegioExpres biedt extra capaciteit en ontlast de stoptreinen. Hierdoor zijn er meer zitplaatsen beschikbaar voor reizigers uit de Liemers. Ook is extra capaciteit nodig vanwege de sterke verwachte reizigersgroei als gevolg van de verstedelijking in de regio Arnhem Nijmegen en regio Foodvalley.
Betrouwbaarheid: door het extra dubbelspoor verbetert de betrouwbaarheid van het spoor. Het extra dubbelspoor biedt ruimte voor versnelling van de ICE Duitsland richting Utrecht/Amsterdam en de treinverbinding tussen de Randstad en Nijmegen.
Robuustheid: door het extra dubbelspoor verbetert de robuustheid van het spoor omdat treinen elkaar kunnen passeren. Er is minder kans op storingen en vertragingen.
Duurzaamheid: met de RegioExpres verruilen meer mensen de auto en de drukke A12/A18 voor de trein.
Veiligheid: met de komst van de RegioExpres worden overwegen en de stationsomgevingen van Wehl en Doetinchem De Huet veiliger.
Hoe vaak en wanneer gaat de RegioExpres rijden?
We gaan uit van 1x per uur. Dit betekent dat er 5x per uur een trein tussen Doetinchem en Arnhem gaat rijden, want ook de kwartierdienst tussen Arnhem en Doetinchem blijft rijden. De RegioExpres rijdt 1 keer per uur op werkdagen, van de start van de dienstregeling ’s ochtends tot en met de avondspits. De dienstregeling met RegioExpres vindt u op de home-pagina.
Wanneer kan de RegioExpres rijden?
De RegioExpres kan op z’n vroegst in 2027 gaan rijden. Daarvoor moeten nog meerdere stappen doorlopen worden. In de huidige fase, de Planuitwerking, werken we toe naar een provinciaal inpassingsplan (PIP). Om de spoorverdubbeling met bijbehorende systemen, inrichtingen en maatregelen mogelijk te maken, moeten ook diverse gronden worden aangekocht. Vervolgens vindt voorbereiding van de werkzaamheden plaats en moeten de werkzaamheden uitgevoerd worden. Op de pagina planning vindt u meer informatie over de fases en stappen.
Welke gevolgen heeft de RegioExpres voor het perron in Wehl?
Het perron op station Wehl is nu al smal. De RegioExpres is een doorgaande trein en rijdt met verhoogde snelheid langs dit perron. Dit is een onveilige situatie. Er is daarom gekozen om een nieuw perron aan de noordzijde - dit is de kant van de graansilo - te realiseren.
Welke gevolgen heeft de RegioExpres voor station Doetinchem De Huet?
Als gevolg van het dubbelspoor zijn aanpassingen nodig aan station Doetinchem De Huet. Aan de zuidzijde komt een nieuw perron. . De verbinding tussen de perrons gaat via de overweg Jan Willinkstraat. Deze overweg wordt aangepast en krijgt daarmee ook de functie van een stationsoverpad. Tegelijkertijd wordt ook de directe omgeving aangepast. De veiligheid zal hierdoor verbeteren.
Welke aanpassingen aan overwegen zijn nodig voor de RegioExpres?
Voordat de RegioExpres kan rijden, zijn aanpassingen aan de overwegen noodzakelijk. Om de veiligheid te verbeteren worden er gerichte maatregelen op overwegen in de gemeente Montferland en gemeente Doetinchem gerealiseerd. Er worden geen overwegen opgeheven.
Wat is een keervoorziening?
Op het spoor tussen station Doetinchem de Huet en station Doetinchem wordt een ‘keervoorziening’ gemaakt. Een keervoorziening is een speciale plek op het spoor waar een trein van rijrichting kan veranderen. De treinverkeersleiding van ProRail heeft de mogelijkheid om - bijvoorbeeld bij storingen aan het spoor - de trein hier in de andere richting bij te sturen. De totale lengte van de keervoorziening is ruim 170 meter. Langs de keervoorziening ligt een verlicht pad waarover de machinist kan lopen om van cabine te wisselen.
Infrastructuur
Wat is er nodig om de RegioExpres te laten rijden?
Voor 1x per uur de RegioExpres is dubbelspoor nodig tussen Didam en Doetinchem de Huet. Hierdoor kunnen treinen elkaar passeren. Bij Wehl is in 2015 al een klein stuk (station Wehl – overweg Bleeksestraat) dubbelspoor gerealiseerd. Er is hier geen spoorverdubbeling meer nodig.
Waar komt het spoor te liggen?
Het dubbelspoor komt vanaf Didam tot en met de overweg Bievankweg aan de noordzijde. Daarna gaat het tweede spoor verder aan de zuidzijde van het huidige spoor, omdat het nieuwe spoor aan deze zijde beter inpasbaar is. Uitgangspunt is dat het huidige spoor blijft liggen.
Gaan treinen straks ook harder rijden?
De snelheid op het traject wordt niet verhoogd. Tussen de stations gaan treinen dus niet harder rijden. Wel passeert de RegioExpres stations zonder te stoppen en rijdt deze dus op hogere snelheid op en rond de stations Didam en Wehl.
Is er rekening gehouden met elektrificatie en komt er een bovenleiding?
Elektrificatie is geen onderdeel van het project en er komen op dit moment geen bovenleidingen. Aan de kant van het nieuwe (tweede) spoor reserveren we wel een ruimte voor bovenleiding portalen. Als elektrificatie in de toekomst gerealiseerd wordt, dan hoeven aan deze kant geen grootschalige werkzaamheden plaats te vinden en beperken we zo de hinder voor de omgeving.
Procedures en inspraak
Wat kost de RegioExpres?
De kosten voor het noodzakelijke dubbelspoor zijn in 2022 geraamd op maximaal €150 miljoen. Dit is inclusief een zogenaamde indexatie. Dat wil zeggen dat er rekening gehouden wordt met de stijging van prijzen. Dit bedrag is in 2022 gereserveerd. Het Rijk en de Provincie Gelderland reserveren beide € 75 miljoen voor de RegioExpres.
Is het zeker dat de RegioExpres er komt?
Of de RegioExpres er komt, weten we zeker als er sprake is van een onherroepelijk provinciaal inpassingsplan. Daarnaast moeten alle benodigde gronden zijn verworven. Het benodigde geld voor de realisatie van de RegioExpres is gereserveerd. In november 2022 werd duidelijk dat Provincie Gelderland en het Rijk allebei € 75 miljoen bijdragen aan het project. De verwachting is dat de RegioExpres op z’n vroegst in 2027 kan gaan rijden.
De huidige fase is de Planuitwerking: wat gebeurt er in deze fase?
Het Voorkeursalternatief is in detail uitgewerkt. Onderdeel hiervan is ook een m.e.r. procedure. Daarbij zijnuitgebreide onderzoeken gedaan naar de effecten van de RegioExpres op de omgeving en het milieu. Onderzoeksthema’s zijn bijvoorbeeld ecologie, stikstof, geluid, trillingen en archeologie. De resultaten van de milieuonderzoeken vertalen we in een provinciaal inpassingsplan. Dat is een bestemmingsplan op provinciaal niveau. Daarbij lichten we ook toe welke maatregelen nodig zijn ter bescherming van de omgeving en het milieu. Ook worden in deze fase de benodigde vergunningen aangevraagd. Daarnaast maken we inzichtelijk hoeveel ruimte nodig is voor het nieuwe spoor. Voor kabels en leidingen stellen we een verleggingsplan op.
Hoe worden bewoners en overige belangstellenden betrokken tijdens de Planuitwerking?
Het participatieplan beschrijft hoe we de omgeving informeren en betrekken bij de plannen.
De omgevingsmanager is het eerste aanspreekpunt. We betrekken de omgeving bij de uitwerking van mogelijke aanpassingen aan de Lange Klauwenhof, het Wehlse bos en de stationsomgeving van Doetinchem De Huet (inclusief de Jan Willinkstraat).
Ook kunnen inwoners en betrokkenen in de fase van Planuitwerking gebruik maken van de formele inspraakmomenten. Zo was er de mogelijkheid om tot en met 31 januari 2024 een zienswijze in te dienen tijdens de terinzagelegging van het milieueffectrapport en het ontwerpprovinciaal inpassingsplan. Er zijn 52 zienswijzen binnengekomen. We gaan deze beantwoorden in een zienswijzennota.
Kan ik bezwaar maken tegen de komst van de RegioExpres en het dubbelspoor?
Na vaststelling van het inpassingsplan door Provinciale Staten staat het open voor beroep bij de afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State.
Welke (millieu) onderzoeken worden er gedaan?
In de Verkenning (2020-2021) voerden we een aantal verkennende onderzoeken uit en maakten we een eerste globale inschatting van milieueffecten. In de Planuitwerking (2022-2024) is er een m.e.r. onderzoek (milieueffectrapportage) gedaan naar de effecten van de RegioExpres op de omgeving en het milieu.
Bij spoorprojecten zijn verschillende onderzoeken standaard. Bijvoorbeeld onderzoek naar ecologie, met een veldbezoek en inventarisatie van flora en fauna. Ook een eerste onderzoek naar niet gesprongen explosieven en archeologie vallen hieronder. Ook kijken we naar afwatering, kabels en leidingen, en de samenstelling van de bodem en luchtkwaliteit.
De onderzoeken naar stikstofdepositie (neerslag) en naar geluid, trillingen en ligging van het spoor hebben onze extra aandacht vanwege de impact op de omgeving en het milieu.
Wat zijn de mogelijke oplossingen voor stikstof?
Op dit moment is het niet mogelijk een harde datum te noemen voor het besluit van Provinciale Staten over het inpassingsplan. Het is nodig om hiervoor zicht te hebben op een oplossing voor stikstof.
Een van de oplossingsrichtingen is te kiezen voor 'Hydrotreated Vegetable Oil' (HVO) als brandstof. HVO wordt naast plantaardige oliën geproduceerd uit afval, restoliën en vetten. Als hiervoor wordt gekozen dan is het vaststellen van het inpassingsplan voor het zomerreces van 2024 mogelijk. Als wordt ingezet op extern salderen dan is het vaststellen van het inpassingsplan naar verwachting mogelijk in het eerste kwartaal van 2025.
Welke veldonderzoeken zijn/worden gedaan?
Tijdens de Planuitwerking hebben we al onderzoek gedaan naar de effecten van de komst van de RegioExpres op de omgeving en het milieu. Een groot deel van deze onderzoeken zijn bureauonderzoeken. Daarnaast zijn er de komende periode veldonderzoeken. Dit zijn onderzoeken die buiten plaatsvinden, bijvoorbeeld door inspecties, metingen of boringen te doen. Deze veldonderzoeken voeren we uit om meer informatie over specifieke locaties te verkrijgen en doen we voor ecologie, bodem, archeologie en trillingen. Soms is voor deze onderzoeken toegang nodig tot particuliere grond. Voor toestemming, planning en uitvoering van de werken stemmen we altijd vooraf af met de betreffende eigenaar. In het geval van verwachte hinder informeren we betrokkenen persoonlijk. Via de nieuwsbrief en deze website geven we informatie over de voortgang van de veldonderzoeken.
Ik maak mij zorgen over de waarde van mijn woning. Wat is de procedure voor planschade?
U kunt een aanvraag voor planschade pas indienen nadat het inpassingsplan onherroepelijk is geworden. Dit is landelijk zo vastgelegd. Op dit moment is dit nog niet het geval en kan er dus geen aanvraag worden ingediend.
Is er particuliere grond nodig om het dubbelspoor aan te leggen voor de komst van de RegioExpres?
Voor de komst van de RegioExpres is dubbelspoor nodig tussen Didam en Doetinchem De Huet. Om de spoorverdubbeling met bijbehorende systemen, inrichtingen en maatregelen mogelijk te maken, moeten diverse gronden worden aangekocht. ProRail verzorgt deze grondverwerving in opdracht van de provincie Gelderland. Over de grondverwerving voert ProRail persoonlijke gesprekken met grondeigenaren. Deze gesprekken zijn vertrouwelijk en de verslagen zijn daarom niet openbaar beschikbaar.
Bij wie kan ik terecht met vragen en/ of opmerkingen?
Voor vragen of het maken van een afspraak kunt u contact opnemen met omgevingsmanager Jan van de Wouw. Stuur een e-mail of bel Jan van de Wouw op 06 52 80 22 39.