Planning

Initiatief (2018), afgerond

De provincie Gelderland werkt al lange tijd aan de verbetering van de spoorverbinding Arnhem-Doetinchem-Winterswijk. De spoorverdubbeling tussen Didam en Zevenaar is in augustus 2019 opgeleverd. Vanaf december 2019 is de dienstregeling hierdoor 2 minuten sneller in beide richtingen. 

Aanvullend op deze spoorverdubbeling hebben Provinciale Staten van Gelderland op 24 mei 2017 besloten om €25 – €30 miljoen te reserveren voor een verdubbeling van het spoor tussen Didam en Doetinchem. Provinciale Staten zijn op 17 oktober 2017 geïnformeerd over de uitgangspunten voor deze verdere spoorverdubbeling gericht op het traject Wehl-Doetinchem. Bij de behandeling uitten zij de wens om het onderzoek naar verbetering van de spoorverbinding Arnhem-Doetinchem-Winterswijk breder te trekken. Deze verbreding houdt in dat we een studie in fases doen waarbij de mogelijkheden en kansen voor deze spoorverbinding worden verkend. Hiermee startte de verkenning van de RegioExpres.

Begin 2018 startte de verkenning voor de RegioExpres. In de startfase zijn 3 alternatieven ontwikkeld voor de spoorverbetering. Ook voerden we in deze fase aanvullend onderzoek uit naar de komst van de RegioExpres 1x per uur. De resultaten van fase 1 van de verkenning zijn op 22 mei 2018 aangeboden aan Provinciale Staten en besproken in de commissie Bereikbaarheid, Openbaar Vervoer en Cultuur. Er was unanieme steun voor het starten van fase 2 van de verkenning.

Tijdens de tweede fase (2019) verkenden we de effecten van de RegioExpres en kansrijke oplossingsrichtingen voor het dubbelspoor tussen Didam en Doetinchem De Huet. We voerden verdiepende onderzoeken uit naar de RegioExpres voor wat betreft voordelen, kosten, benodigde infrastructuur en belanghebbenden. Deze fase is op 10 december 2019 afgerond met een besluit door Gedeputeerde Staten. De resultaten van het onderzoek naar reizigersaantallen, de effecten op de bereikbaarheid van de Achterhoek en het draagvlak voor de RegioExpres staan in de "Notitie Kansrijke Oplossingen” (PDF 1 MB). De resultaten zijn besproken in Provinciale Staten en er was unanieme steun voor het starten van de derde fase van de verkenning. 

In de derde fase (2020 – 2021) hebben we de voorkeursoplossing verder uitgewerkt. Dit deden we met ProRail, gemeenten Doetinchem en Montferland, Arriva en Connexxion en overige belanghebbenden uit de omgeving. De Kennisgeving voornemen en participatie RegioExpres omschrijft wat deze verkenningsfase inhoudt en hoe iedereen kon reageren door een inspraakreactie in te dienen. In de Notitie Opgave verkenning RegioExpres geven we een overzicht van de uitgangspunten voor deze fase en van de keuzes die gemaakt worden. Inwoners en belanghebbenden konden op verschillende manieren en momenten reageren op de plannen. In het participatieplan RegioExpres staat wie, wanneer en waarover mee kon denken. 

De RegioExpres 1 keer per uur op werkdagen (inclusief de benodigde infrastructuur) is naar voren gekomen als voorkeursalternatief om de spoorverbinding te verbeteren. Gedeputeerde Staten van Gelderland (GS) hebben in januari 2022 de Nota Voorkeursalternatief vastgesteld. Provinciale Staten hebben in februari 2022 aangegeven GS te steunen. De inhoudelijke resultaten zijn vastgesteld in: 

- Nota Voorkeursalternatief RegioExpres (PDF 5 MB)
- Nota van Antwoord RegioExpres (PDF 90 kB)
- Samenvatting geluidsonderzoek RegioExpres (PDF 3 MB)
- Afwegingskader inpassingsvraagstukken RegioExpres (PDF 180 kB

In de planuitwerking werken we het voorkeursalternatief uit tot een provinciaal inpassingsplan en doorlopen we een m.e.r.-procedure (milieueffectrapportage). Met de kennisgeving in mei 2022 hebben wij formeel het startsein gegeven van de m.e.r.-procedure door de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) ter inzage te leggen. De NRD laat zien naar welke thema’s we onderzoek doen en op welke manier. Iedereen kon reageren op deze onderzoeksopzet door een zienswijze in te dienen. Ook het participatieplan planuitwerking lag ter inzage. In dat plan staat wie, wanneer en waarover mee kan denken tijdens de planuitwerking. Tegelijkertijd met deze stap vond de raadpleging en advies door de wettelijke adviseurs en bestuursorganen plaats.

In het najaar van 2022 startten we met de gedetailleerde milieuonderzoeken. We deden daarbij onderzoek naar de effecten van de komst van de RegioExpres op de omgeving en het milieu. Een groot deel van deze onderzoeken zijn bureauonderzoeken. Daarnaast waren er veldonderzoeken om specifieke informatie over locaties te krijgen. De resultaten van alle bureau- en veldonderzoeken staan in het milieueffectrapport.

Op basis van het milieueffectrapport stelden we medio 2023 een voorontwerp- inpassingsplan op. Dit is een concept van het ontwerp-inpassingsplan. We vroegen de overlegpartners te reageren op dit concept. In het participatieplan staat wie de overlegpartners zijn.  De reacties verwerkten we in een ontwerp-inpassingsplan.

Gedeputeerde Staten van Gelderland stelden op 12 december 2023 het ontwerp-inpassingsplan vast. Vanaf 21 december 2023 tot en met 31 januari 2024 lag het ontwerp-inpassingsplan met bijbehorende stukken formeel ter inzage. We ontvingen 50 zienswijzen. We gaan deze beantwoorden in een zienswijzennota.

Stikstofcompensatie

Bij de RegioExpres (spoorverdubbeling tussen Arnhem en Winterswijk) komt meer stikstof vrij dan wettelijk is toegestaan. Deze slaat neer op de omliggende natuurgebieden (Natura 2000-gebieden). Deze stikstofuitstoot moeten en gaan we compenseren. 

Extern salderen 

Het College van Gedeputeerde Staten besloot (28 mei 2024) dat we voor dit project extern mogen salderen. Dit betekent dat we stikstofruimte over mogen nemen van agrarische bedrijven die geheel of gedeeltelijk stoppen. Conform het Gelderse stikstofbeleid gaat een deel van deze stikstofruimte naar natuurherstel. Als er dan nog stikstofruimte overblijft, gaat deze naar de Gelderse stikstofbank.

Nu we inzetten op extern salderen, is het vaststellen van het inpassingsplan naar verwachting mogelijk in het eerste kwartaal van 2025.

Provinciale Staten nemen naar verwachting op zijn vroegst in het eerste kwartaal van 2025 een besluit over het provinciaal inpassingsplan en de hoofdvergunningen. Hierna kunnen inwoners en betrokkenen een beroep aantekenen tegen het vastgestelde inpassingsplan bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. Deze toetst in dat geval of de provincie de procedure goed heeft doorlopen. 

In 2026 en 2027 vinden de voorbereiding en uitvoering van de werkzaamheden voor de komst van de RegioExpres plaats.

De RegioExpres kan op zijn vroegst in 2027 gaan rijden.