Wethouder Oscar van Leeuwen van gemeente Montferland is duidelijk: “Het is heel belangrijk dat de Achterhoek goed bereikbaar is. Op de A12 staan vaak files. We willen mensen ook graag met duurzamere vervoermiddelen laten reizen, en voor snelfietspaden zijn deze afstanden te lang, dus is de trein een goed alternatief. De regionale spoorlijn is echter nu al een van de drukste van het land, en we stimuleren meer mensen met de trein te gaan. Daarvoor is meer capaciteit nodig. Vandaar de RegioExpres. Door een dubbelspoor aan te leggen tot en met Doetinchem De Huet, kan de RegioExpres gaan rijden. Mensen vanuit Doetinchem zijn dan ruim 10 minuten sneller in Arnhem, en profiteren van betere overstapmogelijkheden richting de Randstad. Gunstig voor inwoners die de bus naar Doetinchem nemen en dan overstappen op de trein. Ook voor inwoners van gemeente Montferland die op andere stations instappen, biedt het voordelen. Doordat anderen de RegioExpres nemen, is er meer ruimte in treinen die stoppen op station Didam of Wehl.”
Jan Willem Boschker, beleidsmedewerker bij gemeente Montferland, vult aan: “Bereikbaarheid is ook andersom van belang. In regio Arnhem-Nijmegen en Liemers gaat de bevolking waarschijnlijk erg toenemen, terwijl het aantal banen minder hard groeit. De Achterhoek heeft een maakindustrie, daar liggen kansen.”
Overlast beperken
Volgens Van Leeuwen zijn inwoners over het algemeen positief over de plannen. “Uiteraard leven er ook zorgen. De verdubbeling heeft impact op mensen die langs het spoor wonen. Bij alles wat we voorbereiden, moeten we daar goed naar kijken, en eventuele overlast tot een minimum beperken. We willen vooraf goed uitleggen welke zeggenschap inwoners hebben. Als het om het spoor gaat, heb je niet altijd keus. Het gaat vooral om inspraak bij compenserende maatregelen.”
Informatie van en voor inwoners
Van Leeuwen: “We hebben geleerd van de eerdere verdubbeling tussen Didam en Arnhem; het kan lastig zijn in te schatten welke gevolgen een maatregel heeft. Zo was in Didam voor veel inwoners een transformatorhuis toch groter dan gedacht. Niet iedereen kan technische kaarten goed inschatten. Daarom kunnen we bijvoorbeeld werken met 3D-beelden. We willen niet dat mensen voor verrassingen komen te staan.”
Boschker: “Mensen willen graag in een vroeg stadium in detail weten wat er uiteindelijk gaat gebeuren, maar die antwoorden kunnen we niet altijd geven. Dat is afhankelijk van onder meer budgetten, reacties van inwoners, wat technisch kan. We weten wel dat het gaat om 10 tot 15 meter. Ga buiten staan en kijk; inwoners kunnen zich daar een beeld van vormen. Op basis daarvan kunnen we in gesprek. Tijdens een informatiebijeenkomst in 2 delen gaan we in op de trajecten ten oosten en westen van de Zandweg. We delen informatie én halen die op. We horen graag van inwoners waar zorgen zitten en hoe we die mogelijk kunnen wegnemen. De een denkt aan uitkopen, een ander vraagt naar geluidswerende maatregelen. Hoe meer we weten, hoe beter we daar rekening mee kunnen houden.”
Beter plan door inwoners
Van Leeuwen: “Door inwoners te betrekken krijgen we soms heel verrassende inzichten. Dat merkten we bij centrumplan Didam. Wij hadden ideeën over waar we geparkeerde auto’s uit het straatbeeld konden verwijderen; de meeste mensen kunnen voor hun boodschappen best 150 meter wandelen. Ondernemers maakten duidelijk dat de bestaande vorm van boodschappen doen – met de auto, gratis parkeren en dan weer weg – echt past bij de cultuur van Didam. Dat die dan verloren gaat. Door inbreng van inwoners wordt het plan beter. Daar hopen we voor de RegioExpres ook op.”
Kansen voor de Achterhoek
Ook wethouder Rens Steintjes van gemeente Doetinchem juicht de RegioExpres toe. “We hebben maar 2 aders: de A12 en het spoor. We kunnen het ons niet veroorloven 1 van de 2 te laten versloffen. Voor bedrijven met werknemers die van en naar de Achterhoek reizen. Om jongeren vast te houden die naar opleidingscentra gaan en om mensen naar de Achterhoek te trekken. In de Achterhoek hebben we te maken met vergrijzing. We hebben zo’n 21.000 banen in te vullen. Een goede verbinding biedt kansen voor bedrijven mensen hierheen te krijgen. En voor mensen die wel met de auto gaan biedt het ruimte op de weg.”
Belangen inwoners gemeente Doetinchem
Steintjes: “Het is belangrijk dat we het in een keer goed doen, dat inwoners er de vruchten van plukken. Daarom willen we weten wat zij denken. Wij zijn vanaf het begin meegezogen in de plannen. Daardoor mis je ook dingen. We willen weten wat mensen ervan denken die er van een afstandje naar kijken.” Steintjes is tevreden over de samenwerking met ProRail en de provincie. Vanuit ieders verantwoordelijkheid en wensen hebben alle partijen één gezamenlijk doel. Daarbij verliest hij de belangen van zijn gemeente niet uit het oog. “De Europaweg bijvoorbeeld wordt een groter knelpunt. Daar gaan de spoorbomen straks nog vaker dicht.”
Elkaar snappen
Zowel Steintjes als Albert Gerritsen, projectleider bij gemeente Doetinchem, weet heel goed dat dit soort projecten ingrijpend kunnen zijn. Gerritsen: “In Wehl bijvoorbeeld stopt de RegioExpres straks niet, maar het doet wel pijn als het jouw tuin is. Daar moeten we over praten en ook die belangen in de gaten houden. Aan iemands eigendom zitten, dat is heftig. Door te praten zijn mensen misschien nog steeds niet blij, maar hopen we elkaar te snappen. Planning is dat het dubbelspoor er in 2026 komt. Dat lijkt ver weg, maar we laten onderzoeken doen en doorlopen de procedures zoals het hoort. We willen de belangen van onze inwoners behartigen.”
Steintjes: “Het gaat om gigantische investeringen. Die willen we goed verantwoorden. Ook degene die het spoor door zijn achtertuin krijgt, moet zijn recht kunnen uitoefenen. Dat kost tijd. Maar die kunnen we nuttig besteden door het plan verder te verbeteren.”
Omgeving stations verbeteren
De RegioExpres is een kans ook andere zaken te verbeteren. Steintjes: “Zo vroegen inwoners of de aansluiting van bus op trein beter kan. In Wehl komt een extra perron. Daar kijken we meteen of de oversteek daarachter veiliger kan en naar parkeermogelijkheden.”
Gerritsen: “Er zijn 2 online informatiebijeenkomsten geweest en er komen nog 2 bijeenkomsten voor inwoners van Doetinchem en Wehl. Voor omwonenden en andere belanghebbenden komt er ook een bijeenkomst om door te praten over de stationsomgeving van De Huet.”
Deel uw ideeën
Alle 4 mannen roepen hun inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties graag op hun ideeën te delen. Alle reacties worden verzameld, gewogen en meegenomen in de Nota Voorkeusalternatief eind 2021.
Van Leeuwen: “Het is logisch dat mensen uitgaan van hun eigen situatie, maar het zou ontzettend prettig zijn als mensen soms ook over hun eigen belang durven heen te stappen. Het is een sterke ontwikkeling voor de Achterhoek.”
Boschker: “We zitten nu in de laatste fase van de verkenning. Daarna volgen de ontwerp- en realisatiefase. Dit is het moment om al uw ideeën op tafel te leggen. Hoe ziet u het? Wat verwacht u? Door al in dit stadium inzichten uit te wisselen, kunnen we daar in de uitwerkingsfase rekening mee houden.”
Steintjes vat samen: “Nu is hét moment om vragen te stellen en met ideeën te komen. Dus laat van u horen.”
Meer informatie over de RegioExpres en de bijeenkomsten vindt u op de website van de RegioExpres.
